Jolanda van der Pas vertrok begin oktober met een bijzonder reisgezelschap naar Afrika voor een bezoek aan Shewula. Haar vriendin, collega huisarts en maat van huisartsenpraktijk de Hogen HOED, Ingeborg van der Geest, besloot twee weken mee te gaan om nu eens met eigen ogen te zien, te ervaren en de handen uit de mouwen te steken om door uitwisseling van kennis elkaar te helpen. Haar broer Robert-Jan was zelf al eerder via reisorganisatie Sawadee kort in Shewula geweest. Hij voelt zich betrokken bij de doelstellingen van Qalisa en zo reisden zij gedrieën naar Shewula in Swaziland, samen met onze vaste lokale man Rudolf Badenhorst.
Een verslag van Jolanda:
“Via een prachtige toeristisch route kwamen we aan in Shewula Mountain Camp, waar we nog kort even bij konden praten met Nomsa, lid van de vaste staf van Shewula Mountain Camp. Zij werkt de komende jaren ook via de grotere stad Mwlane om Shewula Mountain Camp meer naamsbekendhied te geven en te zorgen voor ontwikkelingen ten bate van de community Shewula. Maar een Shewula-ervaring kan niet beter beginnen dan met een drankje bij zonsondergang!
Met December maken we het programma voor de komende week rond. Rudolf heeft van tevoren al met Mandla gesproken en Jolanda heeft vanuit Nederland Wonderboy (maatschappelijk werker) nog bevestigd dat we er aan komen voor een klinische les en mee gaan werken in de kliniek. Tja, het blijft natuurlijk Afrika. Vooruit plannen is echt iets Nederlands ;-) 
Rudolf, Mandla en Robert-Jan gaan de volgende dag met drie werkmannen aan de slag om in het kamp een dansvloer te maken voor de kinderen, zodat de traditionele dans ook in de toekomst niet verloren gaat. Dit is een door Shewula zelf gekozen upgrade van het mountain camp. Er worden stenen uitgegraven waar cement van wordt gemaakt. Vervolgens wordt er weer iets opgebouwd en dat met slechts twee kruiwagens, touw en het inmiddels bekende timmermsnoog van Mandla. Het mooie was dat Sonny vrijwillig aansloot. Hij is net afgestudeerd op agricultuur in Mwbane, met behulp van een beurs van de overheid, en wil in zijn eigen dorp een bedrijfje opzetten. Net zoals in Nederland heeft de zittende garde echter nog een soort “argwaan” over alle nieuwe technieken en vinden ze dat hij eerst ervaring op moet doen. Stichting Qalisa denkt aan het uitwerken van een plan, zodat we Sonny met behulp van sponsoring aan December kunnen koppelen, zodat hij de kwekerij en Shewula zelf goed kan onderhouden. De lokale staf kan op die manier nieuwe technieken leren. Dit levert ervaring op én inkomsten. En als Sonny is uitgeleerd, neemt de volgende student het over.
Ingeborg en Jolanda nemen ondertussen polshoogte bij de kliniek. Hoofdzuster Sannie is eerst altijd 10 minuten stil en bescheiden, maar al gauw maken we samen een mooi plan voor een klinische les. Jolanda heeft in Nederland nog een ochtend meegelopen met dr. A. van Rossum, kinder infectiologe SKZ HIV en is bijgepraat over de laatste stand van zaken. Hier in Shewula is men geïnteresseerd in multidrugresisitentie. Het is de taak van Jolanda om daar ook informatie over binnen te halen, het gaat immers om een uitwisseling. Dat is inmiddels ook gelukt! Er is een uittreksel gemaakt van de kennis in Shewula voor de dokters in Nederland, we kennen de contactpersonen in het ziekenhuis en we denken nu al aan een stageplaats voor een Erasmus student. Die kan vier dagen wetenschappelijk onderzoek doen en de vijfde dag gebruiken om in de kliniek te werken.
In de kliniek werken zusters , broeders en social workers. Zij zijn allen opgeleid in het ziekenhuis. Dokters komen er niet in Shewula en overleggen met een arts is niet gebruikelijk. Dus de mensen in Shewula zijn blij met onze klinische blik, kennis en onderzoek en materialen.
Maandagochtend zijn we om 8 uur weer present. Na het ochtendgebed worden wij voorgesteld. Uitleg over borstonderzoek is het onderwerp van de maand en we werken een ochtend mee aan het spreekuur, dat eigenlijk vergelijkbaar is zoals je als huisarts in Nederland gewend bent. Alleen hier is het eerst in rij staan, bonnetje halen, betalen voor het consult en eventuele medicatie, groene kaart opzoeken in kaartenbak, en dan weer wachten in een lange rij tot je aan de beurt bent. Dit alles gaat zonder mopperen, met discipline en iedereen wacht netjes en geduldig op zijn beurt, blij dat hij of zij medische hulp kan krijgen. Van controle van HIV tot luisteren naar longen, of vragen over de anticonceptiepil. Een jongeman, Albino, geven we wat extra uitleg over zijn ziekte en hoe het nu verder moet. Een aantal dames op leeftijd die zich maar graag door de dokter laten nakijken, met interesse de algemene adviezen laten uitleggen en al oefenend de deur uit gaan.
Opvallend is dat bij iedereen de temperatuur wordt opgenomen. En ook al is er maar één dag koorts of één dag ziekte, er vrijwel gelijk grote hoeveelheden medicatie uit de kastjes komt. Het lijkt een bodemloze put te zijn… Hoe tegenstrijdig is het als er aan de ene kant de meest moderne HIV-medicatie beschikbaar is, terwijl er geen juiste medicatie is voor aandoeningen als astma.
Na de middag gaan we in groepjes uit elkaar. Robbert-Jan en Rudolf zijn onze proefpersonen waar we met juiste equipment laten zien hoe gemakkelijk het is om naast vragen te stellen, je door lichamelijk onderzoek heel veel ziektes kan herkennen of uitsluiten, zonder dat je daar medicatie of diagnostiek voor nodig hebt. Een Engelstalig klinisch General Medical Book loopt stapsgewijs het hele lichaam langs. Met de uitleg en uitwerkingen op papier en de vele vragen die er over worden gesteld, zijn we heel wat stappen verder.
Wij beloven dat er voor elke reis die Stichting Qalisa maakt naar Shewula een klinische les zal worden voorbereid. Via e-mail kunnen de medewerkers van de kliniek directe vragen stellen. Bovendien is er aan het ziekenhuis een vraag uitgegaan naar de reden van ontbreken van medicatie. We hebben de namen van bekende farmaceuten die we willen gaan benaderen voor hulp. Er zijn praktische oplossingen in de vorm van potten waar de HIV-medicatie in bewaard kan worden. De jaarclub van Ingeborg, Hectic genaamd, heeft geld gedoneerd waarmee we goede stethoscopen en otoscopen kunnen aanschaffen om de volgende keer mee te nemen. Ingeborg heeft een uitleg op papier geschreven over radiognostiek, zodat de X-rays echt functioneel te gebruiken zijn.
Aan het einde van de dag keren we moe, maar voldaan, naar ons camp terug. We bespreken met Tandi en December of een naaimachine uitkomst kan beiden, want de lakens en gordijnen in het Mountain Camp zijn aan vervanging of reparatie toe. Stoffen meenemen en een eenvoudige naaicursus zou het mogelijk maken dat ze kleding meer in eigen beheer kunnen nemen. Ze geven aan het met de board members te bespreken om te bepalen of het een meerwaarde heeft en wat er precies voor nodig is.
In 2014 hopen we aantal van onze ouders bereid te vinden mee te gaan met Stichting Qalisa. Gepensioneerden en/of enthousiastelingen met allemaal ervaring en uitgebreide kennis van zaken, waaronder natuurlijk naaiwerk. Kortom: wordt vervolgd.
Wij sluiten de week af met een gezellig etentje met de staf en voor de verandering koken wij voor hen!”